Bạn có mong chờ cuộc sống này thật công bằng?

Tỷ phú Bill Gates có một câu nói nổi tiếng là “Cuộc sống không công bằng và chúng ta phải thích nghi với nó”. Cuộc sống không công bằng bởi trên thế gian này luôn có người giàu, kẻ nghèo, người có quyền thế, kẻ bần cùng trắng tay. Song, trong phạm vi bài viết này, tôi không muốn nói đến sự công bằng trong lẽ giàu nghèo bởi giàu hay nghèo đôi khi còn do chúng ta có nỗ lực phấn đấu để đạt được hay không. 

Nhiều người sinh ra trong nhung lụa nhưng không được nuôi dạy đúng cách nên chỉ biết chơi bời, phá phách, cuối cùng sản nghiệp cha ông để lại cũng tan thành mây khói. Ngược lại, có những người sinh ra trong cảnh nghèo hèn nhưng với ý chí và nghị lực lớn lao, cuối cùng cũng trở thành người giàu có, được cả xã hội kính nể.

Cuộc sống không công bằng còn ở lẽ đôi khi chúng ta cố gắng, phấn đấu mưu cầu hạnh phúc, giàu có nhưng cuối cùng vẫn năm lần bảy lượt thất bại, nợ nần ngập đầu. Còn một số kẻ có quyền thế, lợi dụng chức vụ lại sớm trở thành triệu phú, vênh vang tự đắc. Cuộc sống không công bằng khi chúng ta coi ai đó là bạn tri kỷ, nhưng cuối cùng lại cay đắng nhận ra họ thực sự chẳng coi mình là một người bạn xã giao qua đường. Tệ hại hơn, có người còn bán rẻ cả bạn bè. Tôi có một người thân, bạn của anh ta mắc nợ và tới nhờ anh giúp đỡ. Mặc dù anh ta lúc đó không có lấy một xu trong túi, và cũng đang vướng phải nợ nần nhưng đã đi vay lãi cao để lấy tiền đưa cho bạn mình. Người bạn đó có hứa trả gốc và lãi cho anh ta đúng hẹn, thế nhưng cuối cùng lại cao chạy xa bay, để lại cho người giúp đỡ mình một khoản nợ khổng lồ và một nỗi đau về nhân tình thế thái. Cuộc sống không công bằng khi đôi lúc chúng ta gặp tai họa mà không có lấy một ai bên cạnh để chia sẻ, giúp đỡ, kể cả những người thân yêu nhất; không những thế hết tai họa này, tai họa khác liên tiếp giáng xuống mặc dù từ trước tới nay ta luôn cố gắng sống thật tốt, giúp đỡ thật nhiều người.

Bạn thân mến, nếu một ngày bạn rơi vào hoàn cảnh đó, hãy nhớ rằng cuộc sống không công bằng và điều bạn cần phải làm là học cách thích nghi với nghịch cảnh. Hay nói cách khác, bạn phải học cách làm quen và chấp nhận với những gì tồi tệ nhất. Nhiều người không chịu nổi cảnh phá sản, nợ nần nên đã tìm đến cái chết, để lại toàn bộ gánh nặng và nỗi đau cho gia đình mình. Nhiều người không hiểu nổi sự thay đổi của lòng người nên căm thù cuộc đời, đánh mất niềm tin vào tương lai. Cho dù bạn là ai, cho dù bạn có gặp bao nhiêu cay đắng trên cõi đời này đi chăng nữa hãy luôn vững tin vào cuộc sống, bởi chẳng có mất mát nào lớn hơn mất đi niềm tin vào con người, vào những gì tốt đẹp ở trên đời.

Tôi có người quen thấy những kẻ tham ô, kiếm tiền bất chính trở nên giàu có nhanh chóng nên dao động, cũng muốn làm giàu theo cách đó. Tôi mới hỏi anh ta rằng liệu sự giàu có đó có bền vững dài lâu, liệu những kẻ đó sẽ không phải trả giá? Nếu bạn tin rằng làm giàu là dễ dàng như vậy thì xin thưa rằng đồng tiền nào cũng có cái giá của nó. Luật nhân quả luôn đúng, mặc dù đôi khi nó diễn ra trong một phạm vi dài hơn cả một đời người. Vì vậy, đứng trước những đồng tiền bất nghĩa, đừng vội vàng, dao động mà có những suy nghĩ và hành động trái với lương tâm.

Tất cả chúng ta đều biết cuộc sống này là không công bằng, nhưng ít người thích nghi được với nghịch cảnh. Chuyện kể rằng, có một vị thiền sư đắc đạo sau khi cứu một con bọ cạp rơi xuống nước, không cẩn thận bị nó chích vào tay. Khi vị thiền sư đó vừa quay đi, con bọ cạp lại tiếp tục bị rơi xuống nước và ông lại tiếp tục cứu nó. Lần này ông vẫn bị chích. Có người trách ông rằng tại sao lại cứu con vật vô ơn vô nghĩa ấy, thì thiền sư trả lời rằng ông cứu nó là vì thói quen và nó chích ông cũng là thói quen của nó. 

Tất nhiên câu chuyện chỉ mang tính tượng trưng vì người khôn ngoan vẫn sẽ cứu con vật mà không để cho nó đốt mình, nhưng câu chuyện nói lên triết lý Phật giáo sâu xa: trên con đường tu hành nói riêng và cuộc sống nói chung, phải biết chấp nhận những điều tồi tệ giống như vị thiền sư chấp nhận những cú chích của con bọ cạp, có như vậy, chúng ta mới đạt được mục đích của đời mình. Mặc dù biết rằng đặt niềm tin nơi con người sẽ có ngày bị lừa dối, mặc dù biết giúp đỡ không đúng người sẽ có lúc phải mang tai họa vào thân nhưng tôi vẫn muốn tin vào con người, vào cuộc sống. Bởi trên đời này, nếu không còn niềm tin, chúng ta sẽ chẳng còn tìm thấy ý nghĩa của cuộc đời mình.