Văn du ký nếu khéo viết thì có thể đẹp như thơ, vui như tiểu thuyết, mà lại ghi chép được thiên nhiên, xã hội, tình cảm một cách trung thực hơn hoặc dồi dào hơn thơ và tiểu thuyết. Vì vậy mà cho tới thế kỷ trước, thể đó rất được trọng ở phương Đông cũng như phương Tây.
Đế Thiên Đế Thích ở sát nước ta mà nhiều người không được biết, khi đất nước bạn thanh bình rồi chắc nhiều người cũng muốn thăm; nhất là nghĩ loại du ký vắng bóng trên văn đàn thì cũng là điều đáng tiếc, nên xin phép thân nhân gia đình tác giả cho xuất bản tập mỏng này.
Về tên gọi “Đế Thiên Đế Thích”, Wikipedia tiếng Việt cho biết như sau: “Angkor Wat thuộc tỉnh Siem Reap. Angkor Wat còn có tên cổ tiếng Việt là đền Đế Thiên, trong khi đó, Angkor Thom thì được gọi là đền Đế Thích, cả khu đền Angkor được gọi chung là Đế Thiên Đế Thích. Theo tiếng Khmer Angkor: kinh đô, Wat: đền thờ hay chùa, là một đền thờ vị thần Vishnu của Ấn Độ Giáo tại Angkor - địa điểm của các thủ đô của Đế quốc Khmer”.
Theo lời trên thì người Việt dùng từ Đế Thiên để gọi đền Angkor Thom, từ Đế Thích để gọi đền Angkor Wat và cụm từ Đế Thiên Đế Thích để gọi cả khu đền Angkor gồm hai đền đó và nhiều đền nhỏ hơn như: Preah Khan, Neak Pean, Ta Keo, Ta Prohn, Banteay Kdei, Phnom Bakheng….
"[Khu đền] bị bỏ hoang giữa một khu rừng rậm mãi đến năm 1914 một người Pháp mới tìm ra. Sau đó, nhiều kẻ ăn cắp những phiến đá chạm trổ để đem bán, gây ra một vụ kiện sôi nổi ở Nam Vang. Năm 1924, trường Viễn đông bác cổ (École Française d’Extrême Orient) dựng lại bằng những vật liệu cũ, theo bản đồ cũ, và chận lại được sự phá phách của thời gian và của loài người…
Lạ thay! Chính người Miên cũng quên lịch sử của một triều đại rực rỡ nhất của họ, triều đại vua Jayavarman VII và trường Viễn đông bác cổ phải mất 40 năm sưu tầm, khảo cứu các di tích ở đền Ta Prohm, Park Khan, Bantéai Chmai, Phiméanakas, cả Lào (gần Vieng Chan) ở Mi Sơn (Trung Việt) rồi mới lần lần về chép lại được đời của vị vua anh dũng nhất đó của Miên, vị vua đã mở mang đất Miên tới Lào, Chiêm Thành, có lẽ tới cả Miến Điện nữa, làm cho đế quốc Miên chưa bao giờ rộng như hồi đó”.
Cụ Nguyễn Hiến Lê còn cho biết thêm: Vua Jayavarman VII đánh đuổi giặc Chiêm thành, bình định được toàn cõi, xây dựng lại kinh đô Yaco dharapura, “năm 1190, ông sai sứ sang Việt Nam, lấy lòng vua Lý Cao Tôn để vua Lý trung lập, xua quân qua Chiêm Thành…”.
Đế Thiên Đế Thích ở sát nước ta mà nhiều người không được biết, khi đất nước bạn thanh bình rồi chắc nhiều người cũng muốn thăm; nhất là nghĩ loại du ký vắng bóng trên văn đàn thì cũng là điều đáng tiếc, nên xin phép thân nhân gia đình tác giả cho xuất bản tập mỏng này.
Về tên gọi “Đế Thiên Đế Thích”, Wikipedia tiếng Việt cho biết như sau: “Angkor Wat thuộc tỉnh Siem Reap. Angkor Wat còn có tên cổ tiếng Việt là đền Đế Thiên, trong khi đó, Angkor Thom thì được gọi là đền Đế Thích, cả khu đền Angkor được gọi chung là Đế Thiên Đế Thích. Theo tiếng Khmer Angkor: kinh đô, Wat: đền thờ hay chùa, là một đền thờ vị thần Vishnu của Ấn Độ Giáo tại Angkor - địa điểm của các thủ đô của Đế quốc Khmer”.
Theo lời trên thì người Việt dùng từ Đế Thiên để gọi đền Angkor Thom, từ Đế Thích để gọi đền Angkor Wat và cụm từ Đế Thiên Đế Thích để gọi cả khu đền Angkor gồm hai đền đó và nhiều đền nhỏ hơn như: Preah Khan, Neak Pean, Ta Keo, Ta Prohn, Banteay Kdei, Phnom Bakheng….
"[Khu đền] bị bỏ hoang giữa một khu rừng rậm mãi đến năm 1914 một người Pháp mới tìm ra. Sau đó, nhiều kẻ ăn cắp những phiến đá chạm trổ để đem bán, gây ra một vụ kiện sôi nổi ở Nam Vang. Năm 1924, trường Viễn đông bác cổ (École Française d’Extrême Orient) dựng lại bằng những vật liệu cũ, theo bản đồ cũ, và chận lại được sự phá phách của thời gian và của loài người…
Lạ thay! Chính người Miên cũng quên lịch sử của một triều đại rực rỡ nhất của họ, triều đại vua Jayavarman VII và trường Viễn đông bác cổ phải mất 40 năm sưu tầm, khảo cứu các di tích ở đền Ta Prohm, Park Khan, Bantéai Chmai, Phiméanakas, cả Lào (gần Vieng Chan) ở Mi Sơn (Trung Việt) rồi mới lần lần về chép lại được đời của vị vua anh dũng nhất đó của Miên, vị vua đã mở mang đất Miên tới Lào, Chiêm Thành, có lẽ tới cả Miến Điện nữa, làm cho đế quốc Miên chưa bao giờ rộng như hồi đó”.
Cụ Nguyễn Hiến Lê còn cho biết thêm: Vua Jayavarman VII đánh đuổi giặc Chiêm thành, bình định được toàn cõi, xây dựng lại kinh đô Yaco dharapura, “năm 1190, ông sai sứ sang Việt Nam, lấy lòng vua Lý Cao Tôn để vua Lý trung lập, xua quân qua Chiêm Thành…”.
Tập du ký này viết từ năm 1943, đã đăng trên nhật báo Việt Thanh cách đây bảy tám năm. Hồi viết, chúng tôi dùng những tài liệu lịch sử trong cuốn Guide Groslier. Sau thế chiến vừa rồi, ông G. Coedès trong cuốn Pour mieux comprendre Angkor và ông Maurice Glaize trong cuốn Les monuments du groupe d’Angkor đã đính chính vài chỗ sai lầm của Groslier. Chúng tôi dùng hai cuốn này để sửa chữa bản thảo và mong rằng có thể giúp độc giả hiểu một cách rất sơ sài nhưng gần đúng về Đế Thiên Đế Thích, một cảnh đại quan vào bậc nhất thế giới, cách Sài Gòn không bao xa, mà theo chỗ chúng tôi biết thì từ trước tới nay chưa có du khách Việt Nam nào viết về nó cả.
Sài Gòn ngày 19-10-1960
NGUYỄN HIẾN LÊ
Sài Gòn ngày 19-10-1960
NGUYỄN HIẾN LÊ
Mục Lục :
Chương I: Từ Sài Gòn đến Siemreap
Sài Gòn – Nam Vang
Nam Vang - Siemreap
Chương II: Siemreap
Châu thành Siemreap
Đến Banteai Srey (Thành trì của phụ nữ)
Hai bên bờ sông Siem Reap
Hát Miên
Trong một chùa Miên
Đập Barai
Hồ Barai tây
Chương III: Dân tộc Miên
Một chút lịch sử
Kiến trúc
Tôn giáo
Chương IV: Angkor Thom
Núi Bakheng
Thành Angkor Thom
Đền Bayon
Đền Bapoun
Bệ voi đền Phiméanakas
Bệ vua hủi
Cửa Khải hoàn
Chương V: Các đền nhỏ
Đền Takeo (Ông tổ kèn)
Đền Ta Prohm (Ông tổ Brahma)
Đền Bantai-Kdei (Thành trì các phòng nhỏ) – Hồ Srah Spang
Đền Prey-Rup (Lật xác lại)
Neak Pean (Rắn cuốn mình)
Đền Prak Khan (Gươm thần)
Một chủ quán Bắc
Chương VI: Angkor Vat
Vài cảm tưởng của tôi về kiến trúc Cao Miên
Một đêm trăng
Sức mạnh tôn giáo
Chương VII: Kết
Phụ lục :
Ông vua anh dũng cuối cùng của thời đại Angkor: Vua Jayavarman VII.
Trích Hồi kí Nguyễn Hiến Lê
Trích Hương sắc trong vườn văn
Xin mời các bạn download Ebook (PRC + PDF) :
Download File PRC
Download File PDF
Chúc các bạn Thành Công và Hạnh Phúc trong cuộc sống.
P.S.: Tất cả các Ebook và Audiobook post ở CSYT đều có tải về máy cả. Nếu có links nào bị hỏng, các bạn làm ơn thông báo cho chúng tôi biết, chúng tôi sẽ upload links mới post lên lại. Thanks các bạn nhiều nha.
Xin mời các bạn download Ebook (PRC + PDF) :
Download File PRC
Download File PDF
Chúc các bạn Thành Công và Hạnh Phúc trong cuộc sống.
P.S.: Tất cả các Ebook và Audiobook post ở CSYT đều có tải về máy cả. Nếu có links nào bị hỏng, các bạn làm ơn thông báo cho chúng tôi biết, chúng tôi sẽ upload links mới post lên lại. Thanks các bạn nhiều nha.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét